اکوسیستم نوآوری در حوزه سلامت به عنوان یکی از مهمترین ارکان توسعه پایدار در اقتصاد دانشبنیان، نیازمند هماهنگی میان نهادهای دولتی، منابع مالی و بخش خصوصی است. در ایران، سازمان غذا و دارو (IFDA)، صندوقهای نوآوری و سرمایهگذاران خطرپذیر، سه بازیگر کلیدی این اکوسیستم هستند که نقش تعیینکنندهای در شکلگیری، رشد و تجاریسازی نوآوریها در حوزه داروهای گیاهی، مکملها و فناوریهای سلامت دارند.
نقش نهادهای کلیدی در توسعه اکوسیستم نوآوری سلامت
نقش IFDA بهویژه در مسیر توسعه فرآوردههای دارویی گیاهی، بسیار حیاتی است. این سازمان با ارزیابی ایمنی، اثربخشی و کیفیت محصولات، نهتنها از سلامت جامعه محافظت میکند، بلکه مسیر ورود نوآوریها به بازار را نیز تسهیل یا محدود میسازد. همکاری شفاف و ساختاریافته با IFDA برای استارتاپها و شرکتهای نوآور، عاملی کلیدی در موفقیت پروژههای فناورانه است.
در ایران، صندوق نوآوری و شکوفایی، صندوقهای پژوهش و فناوری، و برخی تسهیلات استانی، منابع مهمی برای تأمین مالی طرحهای فناورانه هستند. این صندوقها با ارائه تسهیلات، گرنتهای تحقیقاتی و ضمانتنامهها، به استارتاپها کمک میکنند تا از مرحله ایده به محصول قابل عرضه برسند. بهرهمندی از این حمایتها نیازمند درک دقیق فرآیندها، مدارک و شاخصهای ارزیابی است.
سرمایهگذاران خطرپذیر خصوصی، شتابدهندهها و VCهای تخصصی سلامت، با تأمین منابع مالی هوشمند، مشاوره بازار و ارتباطات تجاری، به استارتاپها کمک میکنند تا فراتر از مراحل اولیه، وارد بازار شوند و مدلهای کسبوکار خود را پایدار سازند. در سالهای اخیر، حضور VCهای تخصصی در حوزه سلامت گیاهی و مکملها نیز در حال رشد است.
درک و ارتباط مؤثر با این بازیگران، بدون حضور در یک بستر منسجم، دشوار خواهد بود.
Accelerators and innovation hubs مثل PadidehGiah.com نقش واسط را میان استارتاپها و این نهادها ایفا میکنند. این پلتفرمها با ارائه خدمات مشاوره، آموزش، شبکهسازی و همراهی در مسیر دریافت مجوز یا جذب سرمایه، فرآیند نوآوری را تسریع میکنند.
اکوسیستم نوآوری سلامت در ایران، با وجود فرصتهای فناورانه متعدد، نیازمند همکاری هدفمند میان سه بازیگر اصلی است:
IFDA بهعنوان نهاد تنظیمگر و تضمین کیفیت
صندوقهای مالی بهعنوان پشتیبان توسعه
سرمایهگذاران خطرپذیر بهعنوان عامل رشد و بازارسازی
با تقویت تعامل و هماهنگی بین این بخشها، میتوان مسیر تجاریسازی نوآوریها را هموارتر ساخت و ارزشآفرینی در حوزه سلامت را افزایش داد.