توسعه صنایع مبتنی بر علم و فناوری به یکی از اصلیترین راهکارهای کشورها برای دستیابی به رشد پایدار، اشتغالزایی هدفمند و استقلال اقتصادی تبدیل شده است.
در سالهای اخیر، توسعه صنایع مبتنی بر علم و فناوری به یکی از اصلیترین راهکارهای کشورها برای دستیابی به رشد پایدار، اشتغالزایی هدفمند و استقلال اقتصادی تبدیل شده است. در ایران نیز این نوع تولید، بهویژه در حوزههایی مانند فرآوردههای طبیعی و حوزه سلامت، نقش پررنگی در تقویت توان داخلی و کاهش وابستگی به واردات ایفا میکند.
این رویکرد به فرآیندی گفته میشود که در آن دانش، تحقیق و فناوری، پایه اصلی خلق محصول یا خدمات هستند. برخلاف شیوههای مرسوم، این مدل بر پایه نوآوری، فعالیتهای پژوهشی و بهرهگیری از نیروی انسانی متخصص شکل میگیرد.
یکی از مهمترین مزایای این نوع تولید، کاهش نیاز به منابع خارجی در بخشهایی حساس مانند حوزه درمان و فرآوردههای طبیعی است. با بهرهگیری از روشهای بومیشده، کشور میتواند مواد اولیه، تجهیزات و ترکیبات درمانی را در داخل فراهم کند. این رویکرد به افزایش استقلال اقتصادی و حفظ امنیت در حوزه بهداشت منجر میشود.
ورود علم و فناوری به خطوط تولید موجب بهبود استاندارد محصولات میشود. در این مسیر، استفاده از شیوههای نوین، تجهیزات دقیق و کنترل کیفی منظم، باعث میشود تا تولیدات داخلی توان رقابت با نمونههای خارجی را داشته باشند و اعتماد مصرفکنندگان نسبت به آنها افزایش یابد.
در بلندمدت، این مدل تولیدی موجب صرفهجویی در هزینهها میشود. مکانیزهسازی خطوط، بهرهبرداری بهینه از منابع، کاهش ضایعات و افزایش بازدهی، همگی از نتایج مستقیم استفاده از فناوری در فرآیند تولید هستند. همچنین مجموعههای فعال در این عرصه میتوانند از حمایتهای حمایتی و مشوقهای اقتصادی بهرهمند شوند که هزینههای کلی را کاهش میدهد.
یکی دیگر از مزایای مهم این نوع تولید، ایجاد موقعیتهای شغلی برای نیروهای متخصص و تحصیلکرده است. این فرآیند نیازمند پژوهشگران، طراحان فرمول، مهندسان و تحلیلگران بازار است که به طور مستقیم در روند توسعه نقش دارند. ایجاد اشتغال در حوزههای تخصصی میتواند نقش مؤثری در حفظ نیروی انسانی کشور داشته باشد.
محصولاتی که بر اساس استانداردهای روز دنیا و بر پایه علم تولید شدهاند، قابلیت ورود به بازارهای خارجی را دارند. کیفیت بالا، طراحی مناسب، رعایت ضوابط بینالمللی و داشتن گواهیهای معتبر، مسیر ورود به بازارهای جهانی را هموار میسازد.
با رشد مجموعههای نوآور و شرکتهای تازهکار، فضای بازار داخلی از حالت انحصاری خارج میشود و رقابت در بین فعالان افزایش مییابد. این رقابت سالم، منجر به ارتقاء سطح کیفیت، تعدیل قیمتها و افزایش گزینههای موجود برای مصرفکننده خواهد شد.
این شیوه تولید نهتنها انتخابی هوشمندانه از منظر اقتصادی است، بلکه رویکردی راهبردی برای توسعه آینده کشور محسوب میشود. در بازار داخلی ایران، بهویژه در زمینه فرآوردههای طبیعی و سلامتمحور، فرصتهای گستردهای برای گسترش فناوری، نهادینهسازی نوآوری و حضور در بازارهای خارجی وجود دارد. حمایت از فعالان این حوزه و فراهمسازی زیرساختهای مناسب، میتواند آیندهای روشن برای صنعت بهداشت و اقتصاد ملی رقم بزند.