گرجستان کشوری است در منطقه قفقاز (مرز بین اروپا و آسیا)، با مساحت ۶۹۷۰۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن در حدود ۴ میلیون نفر می باشد. فلور گیاهی گرجستان در حدود ۴۵۰۰ گونه گیاهی دارد که تقریبا ۲۰۰۰ گونه دارای خصوصیات دارویی و معطر هستند و اهمیت اقتصادی دارند.
جنگل‌ها، مهم‌ترین ذخایر گیاهی گرجستان را دارا هستند. در این کشور صنعت کشاورزی حدود یک سوم از درآمد کل را شامل می‌شود. محصولاتی مانند انگور، مرکبات، چای، تنباکو، انواع غلات و چغندرقند از محصولات صادراتی قدرتمند در کشور گرجستان است.
گرجستان طب سنتی کهن و مشهوری دارد که به قرن چهارم بر می گردد و اتکا کردن به گیاهان برای تامین دارو ریشه عمیقی در جامعه دارد. انجمن طب سنتی گرجستان، برای عمومی کردن این طب در کشور اقدامات زیادی انجام داده است. آنها روی داروهایی کار می کنند که از گیاهان دارویی بدست می آیند و در حال حاضر این داروها به مقدار کمی تولید می شوند. اولین جلد کتاب گنجینه های دارویی گرجستان اخیراً منتشر شده است.
صنعت تولید دارویی گرجستان کوچک است و تقریبا تمام محصولات دارویی وارد می شوند. بزرگترین حجم محصولات دارویی از کشورهای روسیه و اوکراین وارد می شوند و مابقی از کشورهای بلغارستان، آلمان، مجارستان، هند و اسلونی وارد می شوند.
عدم حفاظت از منابع طبیعی و کشت های سازمان یافته و تجاری، نبود پژوهش، عدم آموزش مردم محلی، نبود بازارهای توسعه یافته، عدم همکاری بین سازمان های مسئول بر روی گیاهان دارویی، عدم کنترل دولت، واردات غیرقانونی محصولات دارویی در مقیاس بزرگ برخی از مشکلات توسعه تجاری در بخش گیاهان دارویی و معطر این کشور می باشند.

معرفی کشور
گرجستان کشوری است در منطقه قفقاز (مرز بین اروپا و آسیا) که از شمال با روسیه، از جنوب با ترکیه و ارمنستان و از جنوب شرق با جمهوری آذربایجان همسایه است. کشور گرجستان عمدتاً کوهستانی بوده و بیش از ۸۰ درصد قلمرو این سرزمین را کوهستان‌ها و تپه ماهورها پوشانده ‌است. پایتخت و بزرگترین شهر آن تفلیس می باشد و جمعیت آن در حدود ۴ میلیون نفر گزارش شده است.

منابع گیاهی دارویی و معطر
طبق برآوردها، حدود ۴۰۰۰ گونه گیاهی در گرجستان یافت می‌شود. جنگل‌ها، مهم‌ترین ذخایر گیاهی گرجستان را دارا هستند که حدود یک سوم از قلمرو کشور را در بر می‌گیرند. در حدود یک پنجم پوشش جنگلی این کشور بکر مانده و دور از دسترس انسان قرار گرفته است. این کشور دارای منابع مهمی از منابع گیاهی است که اهمیت زیادی برای مردم محلی این کشور دارد.
در این کشور صنعت کشاورزی حدود یک سوم از درآمد کل را شامل می‌شود. محصولاتی مانند انگور، مرکبات، چای، تنباکو، انواع غلات و چغندرقند از محصولات صادراتی قدرتمند در کشور گرجستان است. دولت کشور گرجستان بخش کشاورزی و دامپروری را معاف از مالیات اعلام کرده است. سرمایه‌گذاری در این کشور با توجیه اقتصادی همراه است به طوری که با اقلیم مناسبی نیز همراه است.
فلور گیاهی گرجستان در حدود ۴۵۰۰ گونه گیاهی دارد که تقریبا ۲۰۰۰ گونه دارای خصوصیات دارویی و معطر هستند و اهمیت اقتصادی دارند. بهره برداری بیش از حد، برداشت غیرقانونی و اقدامات کشاورزی تاثیر زیادی بر پوشش گیاهی کشور داشته است. گیاهان دارویی و معطر در گذشته توسط طبیبیان سنتی به مقدار کمی کشت می شدند. در حال حاضر، بیشتر این گیاهان از جنگل ها و منابع طبیعی این کشور برداشت شده اند.

سیستم‌های طب سنتی
گرجستان طب سنتی کهن و مشهوری دارد که به قرن چهارم بر می گردد و اتکا کردن به گیاهان برای تامین دارو ریشه عمیقی در جامعه دارد. طب سنتی گرجستان تلفیقی از طب های سنتی شرقی و غربی است که حاوی روش های تشخیص و درمان طب های چینی، یونان، هند، روم باستان، سومر و تبتی است. طب سنتی کهن گرجستان را طب کلخیدا (kolkhida)  می نامند. در حال حاضر طب سنتی در گرجستان مورد توجه است و انواع مختلف آن در حال افزایش می باشد.

اقدامات دولت در توسعه طب سنتی
در سال ۱۹۹۱، گرجستان استقلال خود را از اتحاد جماهیر شوروی اعلام کرد. تنش شدید داخلی و فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی منجر به افت اقتصادی شدیدی شد که باعث شد سیستم مراقبت بهداشتی در گرجستان بسیار صدمه ببیند. در سال ۱۹۹۹ وزارت بهداشت به وزارت رفاه اجتماعی تغییر یافت و در حال حاضر به عنوان وزارت کار، بهداشت و امور اجتماعی فعالیت می کند. این وزارتخانه مسئول توسعه و اجرای سیاست دولت در زمینه مراقبت بهداشتی و تحقیقات پزشکی است. این وزارتخانه بر داروسازی و کنترل قانونی مواد مخدر و طب سنتی نظارت دارد. براساس مقررات داروهای گیاهی، مواد غذایی سالم،‌ مکمل ها و سایر گیاهان مورد استفاده در صنعت داروسازی در دسته مواد شبه پزشکی و عصاره های گیاهی در دسته مواد هومیوپاتیک قرار می گیرند. این دو دسته توسط کمیته داروشناختی اداره داروسازی وزارت بهداشت گرجستان تنظیم می شوند و در سیستم کشت گیاهان دارویی گرجستان قرار می گیرند. گرجستان سیاست ملی و برنامه خاصی برای داروهای گیاهی ندارد. تنظیم داروهای گیاهی در سال ۲۰۰۲ با مقرراتی شبیه داروسازی سنتی انجام گرفت. در سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۳ یک راهنمای دارویی ملی در دو جلد منتشر شد که مشروعیت قانونی دارد. مونوگراف های ملی در مورد داروهای گیاهی در حال توسعه می باشند. ۱۸۱ داروی گیاهی در گرجستان ثبت شده است ولی هیچکدام از آنها در فهرست داروهای اصلی کشور قرار نمی گیرند. داورهای گیاهی به صورت داروهای بدون نسخه در داروخانه ها به فروش می رسند.

فعالیت‌های تحقیق و توسعه
انجمن طب سنتی گرجستان، برای عمومی کردن این طب در کشور اقدامات زیادی انجام داده است. در این مسیر محققان دانشگاه تفلیس هم تاثیر بسزایی داشته اند. آنها روی داروهایی کار می کنند که از گیاهان دارویی بدست می آیند و در حال حاضر این داروها به مقدار کمی تولید می شوند. اولین جلد کتاب گنجینه های دارویی گرجستان اخیراً منتشر شده است.
موسسه شیمی داروسازی کوتاتلاز و آکادمی علوم گرجستان روی شیمی ترکیبات طبیعی و ایجاد داروها کار تحقیقاتی انجام می دهند. همچنین آنها روی مسائل مربوط به حفاظت گیاهان دارویی کار می کنند. گروه تاریخ طب سنتی و دارویی دانشگاه پزشکی تفلیس که در سال ۱۹۵۶ تاسیس شده است و با همکاری گروه تاریخ طب، هزاران مطلب طب سنتی منتشر کرده اند. آکادمی طب سنتی و کلاسیک تفلیس نیز مسئول تحقیق و توسعه طب سنتی در این کشور است.

تجارت و بازاریابی
دولت اقدام به تلاش هایی برای تشویق کشاورزان به تولید گیاهان دارویی برای مقاصد تجاری کرده است. صنعت تولید دارویی گرجستان کوچک است و تقریبا تمام محصولات دارویی وارد می شوند. بزرگترین حجم محصولات دارویی از کشورهای روسیه و اوکراین وارد می شوند و مابقی از کشورهای بلغارستان، آلمان، مجارستان، هند و اسلونی وارد می شوند. بازار محصولات گیاهی نیز در گرجستان رو به رشد است اما اطلاعات دقیقی در مورد تجارت گیاهان دارویی و محصولات گیاهی این کشور موجود نیست.

مشکلات و محدودیت‌ها
عدم حفاظت از منابع طبیعی و کشت های سازمان یافته و تجاری، نبود پژوهش، عدم آموزش مردم محلی، نبود بازارهای توسعه یافته، عدم همکاری بین سازمان های مسئول بر روی گیاهان دارویی، عدم کنترل دولت، واردات غیرقانونی محصولات دارویی در مقیاس بزرگ برخی از مشکلات توسعه تجاری در بخش گیاهان دارویی و معطر این کشور می باشند.